Page 127 - Büyük İslam Akaidi

BÜYÜK İSLAM AKAİDİ

119
Günümüzde takriben dünya Müslümanlarının % 12’si Selefîdirler. Ancak
ilk selefilerle sonrakiler çok farklıdırlar. En çok bulundukları ülkeler Suudi
Arabistan, Kuveyt ve Körfez Ülkeleri’dir. 40

NOT: Selefiyye’nin temel prensipleri için bkz. “Dini Kavramlar Sözlüğü”, s.
588, Heyet.

2- Eş’arîlik (Eş’ariyye): Mezhebin kurucusu, Ebü’l Hasan Ali b. İsmâil el-
Eş’arî (r.a.)’dır. Hicrî 260/873’te Basra’da doğmuş, 324/936 yılında Bağdat’ta vefat
etmiştir. Soyu itibariyle ashab-ı kiram’dan Ebu Musa el-Eş’arî (r.a.)’ye dayandığı
için Eş’arî adını almıştır.
İmam Eş’arî (Allah’ın rahmeti üzerine olsun) önceden Mutezile mezhebinde
iken, sonra ayrılıp Eş’arîye mezhebini kurmuştur.
Allah Teâlâ’nın ezeli sıfatlarında varlığını kabul eden İmam Eş’arî (r.a.),
inanç konularında âyetleri akılla açıklayıp kuvvetlendirmeyi esas alan yeni kelam
metodunu tercih ederek âyet ve hadislerin yanında aklî deliller de kullanmıştır.
Ehl-i Sünnet mezhebini, ömür boyu bid’atçılara karşı daima savunmuştur.
İmam Mâturidî Hazretleri ile aynı devirde yaşamış, inanç konularında onunla
aynı görüşleri paylaşmıştır. Sadece aralarında ayrıntı üzerinde bazı farklar vardır.
İleride bunlar gelecektir.
Eş’ariyye mezhebi, Ehl-i Sünnet’in temel kaidelerini kabul etmiştir. Ancak
bazı meselelerde kendilerine has bazı görüşleri de vardır.
Mâlikîlerin tamamına yakını, Şâfiîlerin büyük çoğunluğu, Hanefîlerle
Hanbelîlerin çok az bir kısmı inançta Eş’ariyye mezhebindendirler. Daha çok
Endülüs, Hicaz, Kuzey Afrika, Endonezya, Mısır, Irak ve Suriye’de bu mezhep
yayılmıştır. Makâlâtü’l-İslamiyyin ve el-Lum’a onun eserlerindendir.
İmam Eş'ari, (r.a.)'in inancı da, imam Âzam, İmam Ebu Yusuf ve İmam
Muhammed'in inançları gibidir. İmam Eş'ari ile Mâturidiye arasındaki ihtilaflı
meseleler on üçtür. Bunlarda pek önemli değildir. Ö. N. Bilmen, Istılahâtı
fıkhiyye Kamusu, cilt bir, sahife 394'te kaydetmiştir.

40-Diyanet İlmihali, c. 1, s. 25, Heyet.