Page 120 - Büyük İslam Akaidi
P. 120
BÜYÜK İSLAM AKAİDİ
112
Çoğunlukla İslam âlimleri (Nisa, 4/115) âyetini ve hadis-i şerifleri icmânın
delilleri kabul etmişlerdir. Bu iki hadis-i şerif şöyledir:
1) “Ümmetim sapıklık üzerine birleşmez.” 19
2) “Müslümanların güzel gördüğü şey, Allah katında da güzeldir.” 20
IV- KIYAS: Sözlükte “bir şeyi diğer bir şeyle ölçmek ve iki şeyi birbirine
eşitlemek gibi anlamlara gelen kıyas’ın dindeki anlamı ise: Kur’an’da, sünnette
ve icmâda hükmü bulunmayan bir meseleye aralarındaki ortak illet sebebiyle,
hakkında nass (âyet-hadis) bulunan meselenin hükmünü vermek demektir.
İslam hukukçularının çoğunluğu, kıyasın ameli hükümlerin bilinmesinde
bir delil ve İslam hukukunun esaslarından biri olduğu konusunda görüş birliği
etmişlerdir. 21
Kıyasın delil olabileceğine delalet eden âyet-i kerimeler bulunmaktadır.
22
Kıyasla ilgili hadis-i şerif de vardır. 23
Kıyasa şarabı örnek verebiliriz. Şarab Kur’an-ı Kerim’de yasaklanmıştır.
Zamanla rakı, votka, likör, şampanya, viski ve bira gibi değişik adlarla içkiler
çıkmıştır. Bunların şarapla ortak özelliği sarhoşluk vermeleridir. Bu yeni içki
çeşitleri de içenleri sarhoş ettiği için şarabın hükmü, ortak özellik olan sarhoş
etme kıyas yoluyla diğer alkollü içkileri de kapsamına alır. Böylece bütün sarhoş
eden içkilerin azı da çoğu da haram olur. 24
19-İbn Mâce, Fiten, 8.
20-Müsned, C. 1, s, 379; Ahmed Bin Hanbel.
21-Dini Kavramlar Sözlüğü, s. 379; Heyet.
22-Nisa, 4/59; Sa’d, 38/28; Muhammed, 47/10; Haşr; 59/2.
23-Tirmizî, Ahkâm, 3; Darimî, Mukaddime, 19.
24-Prof. Dr. Hamdi Döndüren, a.g.e., s. 41.