Page 409 - Büyük İslam Akaidi

BÜYÜK İSLAM AKAİDİ

ُ َ ْ َ َ ْ 401
لاجرsبيغلا
ِ ِ
RİCÂLÜ’L-ĞAYB( )
“Erkek kişi, adam” anlamına gelen recül kelimesinin çoğulu olan
ricâl ile “duyular ötesi” anlamındaki gayb kelimesinden oluşan bir terkiptir.
“Halk tarafından tanınmayan fakat gizli hakikatlere vâkıf olup olayları
yönlendirdiklerine ve insanları etkilediklerine inanılan kişiler” diye tanımlanır.
Kısacası, “bilinmeyen Allah adamları” manâsına gelen ricâlü’l-gayb’a Ricâlullah
da denir. Ricâlü’l-gayb Kur’an-ı Kerim’de yer almaz, hadislerde “abdal” kelimesi
geçiyorsa da terim anlamındaki manâya gelmesi şüphelidir. 485
Ricâlü’l-gayb hiyerarşisinde (rütbe ve mevkî sıralamasında) “KUTBU’L-
AKTÂB” bütün ricâlin başı ve imamıdır. Kâinatta tasarruf yetkisine sahip en
büyük ve tek merci kabul edilir. Diğerleri ise, onun emrinde çalışan; bakan ve
valiler konumunda değerlendirilir. 486
Ricâlü’l-gayb ve o konumda kullanılan kutbu’l-aktâb anlayışını
benimseyenlere göre: “Allah dünyanın cismanî düzenini sağlamaları için bazı
insanların çeşitli görevler üstlenmesini takdir ettiği gibi, âlemdeki manevî ve
ruhanî düzenin korunması, hayırların temini ve kötülüklerin giderilmesi için de
sevdiği bazı kullarını görevlendirmiştir.

KUTUB: Velîler zümresinin başkanı, âlemin manevî yöneticisi olduğuna
inanılan en büyük velîdir. Buna(Müddessir, 74/31) âyetini delil getiriyorlar.
487
Hâlbuki “Rabbinin orduları”ndan maksat, cehennemdeki hizmetleri yerine
getiren görevli meleklerdir. Gayb âleminden olan meleklerin sayılarını, güçlerini
ve diğer özelliklerini Allah’tan başka kimsenin bilemeyeceği anlatılmaktadır.
Yani onların dediği gibi değildir.

485-Kelâm Terimleri Sözlüğü, s. 262, Prof. Dr. Bekir Topaloğlu-Prof. Dr. İlyas Çelebi, 2. Baskı, İstanbul.
486-Kâmil Yılmaz, Ana Hatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, s. 315-316, İstanbul, 2000.
487-Kelam Terimleri Sözlüğü, s. 262 ve 191.