Page 145 - Büyük İslam Akaidi
P. 145
BÜYÜK İSLAM AKAİDİ
َ ْ َ
ْ َ ُ
6- Temyiz Ashâbı (يزيمتلا ب اصا) 137
ِ ِ
Meşhur dört metninin yazarları olan, Ebû’l-Berekat, Nesefî, Mavsılî,
Tâcü’ş-Şerîa ve Muzafferüddin b. Saatî’dir.
ْ
ُ َ ُ ّ َُ َ ْ
ْ
7- Sırf Mukallid (ضلادلقلا)
ِ
Alaeddin el-Haskafî ve İbni Âbidîn gibi (Bkz. Fıkıh Usûlü, s. 314, F. Atar).
FIKIH MEZHEPLERİNİN KURUCULARI
1- HANEFÎ MEZHEBİ
Ebû Hanife’ye nispet edildiği için bu isimle anılmıştır. Asıl adı Numan
olan İmâm A’zam Ebû Hanife, Horasan’dan geldiği kabul edilen Sâbit b. Zûtâ’nın
oğludur. H. 80/699 yılında Kûfe’de doğmuş ve H. 150/767’de Bağdat’ta vefat
etmiştir (r.a.). Aslen Türk veya Farisi olduğu hakkında görüşler vardır.
Dindar ve zengin bir ailenin çocuğu olan Numan b. Sâbit önce Kûfe’de
Kur’an-ı Kerim’i ezberledi, sonra Arapçaya yöneldi. Sarf, nahiv, şiir, edebiyat,
cedel ve kelam öğrendi. Hadis ilmini Kûfe, Basra ve Irak’ın büyük üstadlarından
okudu. 5
Numan b. Sâbit, Irak’ın en büyük fakihi ve Irak fıkhının da en ünlü
üstadı sayılan Hammâd b Ebû Süleyman’ın (ö. 119/738) derslerine on sekiz yıl
devam etti. Diğer bir tespite göre 28 yıl devam etti. Böylece sahabe ve tabiûn
6
fıkhını hocasından en iyi şekilde öğrenmiş oldu. Hocasının vefatıyla onun ilim
kürsüsünde ders vermeye başlamıştır. Hicrî 130’da Mekke’ye giderek beş-altı
7
sene Beytü’l-Haram’a komşu olarak ikamet etmiş, bu esnada Abdullah b. Ab-
bas’ın öğrencileriyle karşılaşmış ve onlarla ilmî sohbetlerde bulunmuştur. Ayrıca
Zeyd b. Ali ve Ca’fer b. Sâdık’tan da dersler almıştır.
5-DİA, C. 10, s. 131; Prof. Dr. H. Döndüren, a.g.e., s. 61.
6-Prof. Dr. Fahrettin Atar, a.g.e., s. 396.
7-Diyanet İlmihali, C. 1, s. 34, Heyet.