Page 274 - Büyük İslam Akaidi

BÜYÜK İSLAM AKAİDİ

266
ÖZET OLARAK İMAN ESASLARI (ÂMENTÜ)
İslam dininin iman esasları, kısa ve öz olarak “âmentü=inandım” kelimesiyle
anlatılmıştır. Her Müslüman “Âmentü”yü anlamı ile birlikte öğrenmelidir.
Âmentü’nün metni ve anlamı şudur:
ْ
ٰ ْ
ُ
َ ٰٓ
َ ْ َ َ َ ْ
ّ َ
َ َ ّٰ ُ َ ٰ
َ
ْ َ َ ُ ُ َ ُ َ
ّٰ َ
ْ
لا نم ه شو هيخردقلبورخلا مويلاو هلسرو هبتكو هتكئلمو لاب تنما
ِ
ِ ِ
ِ ِ
ِ
ِ ِ ِ
۪
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ ِ
ِ ِ
ِ
ْ
َّ ٰ
ّٰ َ َ
ْ ٰ َ
ْ
ْ
ُ
ْ َ ُ َ َ ٌّ َ
ْ
ْ
َ َ َ ْ َ َ َ
ْ َّ َّ
ُ ُ َ ً َ ُ َ ُ َ َ َ ُ
ه دبعادم نا دهشاو .لالِا هلِال نا دهشا .قح تولادعب ثعبلاو لاعت
ِ
ُ ُ ُ َ َ
.هلوسرو
Anlamı: Ben Allah’a (varlığına ve birliğine), meleklerine, kitaplarına,
peygamberlerine, ahiret gününe, kader (ve kazaya), hayır ve şerrin Allah’tan
olduğuna (kalben tasdik ederek) inandım. Öldükten sonra diriliş haktır. Allah’tan
başka hiçbir ilah olmadığına, Muhammed’in O’nun kulu ve elçisi olduğuna
şahitlik ederim.”
Âmentü’de bildirilen esasların hepsi Kur’an-ı Kerim’de çeşitli ifadelerle
beyan buyrulmuştur. Ancak iman esaslarından kader, açıkça zikredilmemiştir.
Bazı âyetlerde: “Şüphesiz biz, her şeyi bir kader (hikmetli bir ölçü) ile yarattık”
53
buyrulması her şeyin Yüce Allah’ın takdirine bağlı bulunduğuna dair ifadelerden
hareketle İslam âlimleri hayrı ve şerri ile birlikte kadere inanmayı bir iman esası
olarak zikretmişlerdir. Cibrîl hadisinin Müslim, îman, 1; Nesaî, îman, 6; Ebû
Dâvûd, Sünnet, 17; Tirmizi, İman, 4 ve İbn Mâce rivâyetleri de kader konusunu
bir iman esası olarak kaydetmişlerdir.
Kader konusunun iman esaslarını bildiren âyetlerde yer almayışı, Allah’ın
ilim, irade, kudret ve tekvîn sıfatlarının kapsamı içinde yer almasına bağlanmalıdır.
Çünkü Allah Teâlâ’nın anılan sıfatlarına gereğince inanan, kadere de inanmış
olmaktadır. 54
Ehl-i Sünnet âlimlerine göre kader ve kazaya iman, imanın esaslarındandır.
Allah Teâlâ’nın mukaddes (subûtî) sıfatlarına iman, kader ve kazaya imanı
gerektirir. Çünkü kader, Allah Teâlâ’nın ilim ve irade sıfatına; kaza da kudret
ve tekvîn sıfatlarına râcidir. Bu sıfatlara inanan bir mü’min, kader ve kaza’ya da
inanır ve inanmalıdır. Cibril hadisi, kesinlik ifade eden âyetlerle desteklendiği için
kesinlik kazanmış olur ve Akâid’de de delil olabilir. 55
53-Kamer, 54/49; Ra’d, 13/8; Hicr, 15/21; Furkan, 25/2.
54-Diyanet İlmihali, c. 1, s. 81, Heyet.
55-Prof. Dr. Mehmet Bulut, a.g.e., s. 594-595. Fazla bilgi için bkz., İslam Dini, s. 96, A. Hamdi Akseki;
Hayatî Ülkü, İslam Dini Akâidi, s. 300-301.