Page 575 - Büyük İslam Akaidi

BÜYÜK İSLAM AKAİDİ

567
KADER ve KAZANIN ANLAMLARI
Kader; ölçü, miktar, birşeyi belirli ölçüye göre yapmak ve belirlemek
anlamlarına gelir. Terim olarak ise; “Yüce Allah’ın ezelden ebede kadar olacak
bütün şeylerin zaman ve yerlerini, özellik ve niteliklerini, ezelî ilmiyle (daha
onlar meydanda yok iken) önceden bilip sınırlarını belirlemesi ve takdir etmesi”
demektir.
Yüce Allah’ın ilim ve irade sıfatlarıyla ilgili bir kavram olan kader, evreni,
evrendeki tüm varlık ve olayları belli nizam ve ölçüye göre güzenleyen ilahi kanunu
ifade eder.
Kaza ise; “emir, hüküm, bitirme ve yaratma anlamlarına gelir.,, Tarifi ise
şöyledir:
''Allah Teâlâ’nın ezelde istediği ve takdir buyurduğu şeylerin zamanları
gelince, her birisini ezelî ilim, irade ve takdirine uygun biçimde meydana getirmesi
ve yaratmasıdır.” Kaza Allah’ın tekvin sıfatı ile ilgili bir kavramdır. 8

EHL-İ SÜNNET ÂLİMLERİNE GÖRE “KADERE İMAN” İMAN
ESASLARINDANDIR
Kadere imanın âhâd hadislerle sabit olduğu, âhâd hadislerin ise zan
ifade ettiği, kesinlik ifade etmediği, dolayısıyla akâid ilminde delil olamayacağı
şeklindeki bir itiraz şöyle cevaplandırılabilir. Bu hadis-i şeriflerin delâlet
(ifade) ettiği anlam, kesinlik ifade eden âyetlerle desteklenmektedir. Kesin
delillerle desteklenen zannî deliller de kesinlik ifade eder ve akâidde delil olarak
kullanılabilir. 9

8-Diyanet İlmihali, c. 1, s. 132-133, Heyet.
9-Mehmet Bulut, a.g.e., s. 595.