Page 107 - Büyük İslam Akaidi
P. 107
BÜYÜK İSLAM AKAİDİ
99
İslam’da mükelleflerin (ergenlik çağına gelmiş akıllı insanların) işleriyle
ilgili ilahi hitaba “hüküm” denir. Bunlar farz, vacip, haram, mekruh ve sünnet gibi
sonuçlardır. 1
Dini hükümler (ahkâm-ı şer’iyye), Peygamber Efendimiz aleyhis-
selam’ın Allah Teâlâ’dan aldığı vahyin mahsulü naslardan, Kur’an ve Sünnet’ten
çıkartılmıştır. Bunlar itikada, amele ve ahlak’a dair olmak üzere üçe ayrılırlar.
1- İtikadî Hükümler (Ahkâm-ı İ’tikâdiyye)
Bunlar İslam dininin imanla ilgili olan hükümleridir. Kalp ile inanılan ve
gönülden iyice bağlanılan en önemli dini meseleler olduğu için bunlara itikadî
meseleler denir. Bunların başında Allah Teâlâ’nın varlığına ve bir tekliğine, eşi ve
benzeri hiç olmadığına, bütün kemal sıfatlarla muttasıf (vasıflanmış) ve her türlü
noksan sıfatlardan münezzeh (uzak, arınmış) olduğuna iman etmek gelmektedir.
Bundan sonra bütün peygamberlere ve Hz. Muhammed aleyhis-selam’ın
Allah’ın kulu ve son peygamberi olduğuna kesinlikle iman etmek gelir. Çünkü
Kur’an-ı Kerim’i getiren ve İslam dinini bildiren O’dur. Onu atlayarak iman ve
İslam’dan bahsetmek alsa doğru değildir. Bunun için Kur’an-ı Kerim’de Yüce
Rabbimiz, âlemlere rahmet olarak gönderdiği son peygamberine iman ve itaat
edilmesini çokça emir buyurmuştur. 2
Dinin haber verdiği iman esasları ancak akılla bilinir. Çünkü bunlar elle
tutulur, gözle görülür şeyler değildirler.
İtikadî hükümlerde kesin delil istenir. Şöyle ki bir konunun inanç
esaslarından sayılabilmesi için, onun hakkında manası açık olan ya bir âyet-i
kerime veya sağlam (mütevatir) bir hadis-i şerif bulunmalıdır.
İtikadi hükümler, bütün peygamberlerin ittifak ettiği ve insanlığa
bildirdikleri iman esasları hep aynıdır. Bunlar zamana ve mekâna göre de
değişmeyip geçerliliklerini daima korurlar. İtikadi hükümler bir bütündür,
bölünme asla kabul etmezler. Birini inkâr (Allah korusun) hepsini inkâr sayılır.
3
İtikadla ilgili ilme Tevhid, Akâid veya kelâm ilmi denilmiştir. 4
1-Seyyid Şerif Cürcani, Tarifât, s. 54.
2-Enfal, 8/20, 46; Muhammed, 47/33; Nur, 24/54.
3-Nisa, 4/150-151.
4-İslam’da İnanç Esasları, 5/31-32, Prof. Dr. Bekir Topaloğlu.