Page 590 - Büyük İslam Akaidi
P. 590
BÜYÜK İSLAM AKAİDİ
582
İnsan, hayrı da şerri de kendi hür iradesi ile kazanır. İnsan, sorumlu
yaratılmıştır. Aklı ve iradesini hayra yöneltirse, Allah Teâlâ onun için hayır yaratır
ve onu mükâfatlandırır. İnsan iradesini şerre, kötüye ve günaha yöneltirse, Allah
Teâlâ da dilerse onun için şer yaratır. İnsan şerri istediği için bundan sorumludur.
Cezasını hak edip çekecektir. Allah Teâlâ şer isteyenler için şerri dilerse yaratır.
16
Ama kullarının şer işlemelerine rızası yoktur. Nitekim “O, kullarının küfrüne
17
razı olmaz…” buyurmuş ise de, O’nun şerre razı olmayışı şerri yaratmasına mâni
değildir. Allah yaratan, insan kazanandır.
Allah Teâlâ’nın rızası olmayan bir şeyi yapmak bizim için câiz değildir.
Sorumluluğu gerektirir. 19
“Allah Teâlâ’nın dilediği olur, dilemediği de olmaz” meâlindeki hadis-i
şerif’e göre, kâinatta Allah’ın iradesi dışında hiçbir şeyin olamayacağı kesindir.
Şerrin de Allah Teâlâ’nın iradesiyle (dilemesiyle) meydana geldiği hususunda
önceki ve sonraki İslam âlimleri de görüş birliği içindedirler. 20
“Ma’ruf” kelimesi her türlü hayrı, “Münker” kelimesi de her çeşit şerri ifade
etmektedir. İslam’a göre ma’ruf, her akl-ı selim’in bildiği, iyi ve güzel olduğuna
inandığı şeylerdir. Münker ise her akl-ı selim’in inkâr edip reddettiği kötü ve çirkin
şeylerdir. Âyetlerde ma’rufu yapmaya ve ma’ruf olanları emretmeye, münkeri de
yapmamaya ve onu terk etmeye mü’minler davet olunmuşlardır. 21
Ehl-i sünnet âlimlerine göre, Allah’ın şerri irade edip yaratması kötü ve
çirkin değildir. Fakat insanın şer işlemesi, şerri kazanması, şerri tercih etmesi ve
şerle nitelenmesi kötü ve çirkindir. Sorumluluğu ve cezayı gerektirir.
16-Diyanet İlmihali, c. 1, s. 138, Heyet, Mehmet Bulut, a.g.e., s. 602 ve 643.
17-Zümer, 39/7.
18-İslam Dini Akâidi, s. 310, Hayati Ülkü.
19-İslam Dini, s. 99, Ahmet Hamdi Akseki.
20-İslam İnançları ve Felsefesi, s. 231, Dr. Ali Arslan Aydın.
21-Âl-i İmran, 3/104 ve 110; A’raf, 7/157, Dr. Ali Arslan Aydın, a.g.e., s. 225, 2. Baskı.